فولاد (Steel) آلیاژی از آهن است که درصد کمی از وزن آن را کربن تشکیل داده است. با کم و زیاد شدن درصد کربن موجود در این آلیاژ, خاصیت های فولاد تغییر می کند و مناسب استفاده در محیط های متفاوت می شود. برای تولید محصولات مختلف لازم است که ورق های فولادی برش داده شوند. برشکاری ورق فولادی به روش های مختلفی انجام می شود که در ادامه به تعریف و بررسی آن می پردازیم.
برش ورق های فولادی
ماده اولیه بسیاری از محصولات فولادی تولید شده در کارخانه ها, ورق آهن یا ورق فولاد است. برای اینکه بتوان از ورق های فولادی موجود استفاده کرد لازم است که برشکاری روی آنها انجام شود.
در واقع به فرآیند جداسازی ورق های فولادی و تبدیل آنها به قطعه های کوچکتر و اندازه های مورد نظر با هدف تولید محصولات مختلف, “برشکاری ورق فولادی” گفته می شود.
خم کاری و برش کاری ورق های فولادی با روش های متفاوت و مختلفی انجام می شود که در ادامه قصد داریم به معرفی و بررسی هر کدام بپردازیم. با ما همراه باشید.
مقاله پیشنهادی؛ از انواع ورق فولادی و کارخانه های تولید آنها چه می دانید؟
انواع روش های برش کاری ورق فولادی
برشکاری ورق های فولادی به روش های مختلفی انجام می شود. از زوایای مختلفی می توان این روش ها را دسته بندی کرد. روش سنتی و مدرن, روش دستی و مکانیکی, روش سرد و گرم و … که هر کدام دارای فرآیندها و زیر شاخه هایی هستند.
1. روش سنتی
- فرزکاری
- تراشکاری
- رزوه زنی
- سنگ زنی
- سمباده زنی
2. روش مدرن
- برش ورق با هواگاز
- برش ورق با پلاسما
- برش ورق با لیزر
- برش ورق با واترجت
- برش ورق با گیوتین
- برش ورق با وایر کات
اطلاع از روش های مختلف برشکاری ورق فولادی به ما کمک می کند تا در هنگام انتخاب به ویژگی هایی مانند ضخامت ورق, قیمت های مختلف, کیفیت و … توجه کنیم و یک انتخاب آگاهانه داشته باشیم.
در روش های مختلف برشکاری ورق فولادی, هزینه تمام شده, دقت تلرانس برش, امکانات لازم و کیفیت محصول نهایی با یکدیگر متفاوت است. ضمن اینکه روش های مختلف برشکاری ورق فولادی باعث می شود تا قیمت نهایی متفاوت باشد.
مکانیسم برشکاری ورق های فولادی به “روش مکانیکی” به این صورت است که با متمرکزشدن پرتوی لیزر و انرژی گرمایی در یک ناحیهی بسیار باریک، از گرمشدن بیش از اندازهی دیگر مناطق قطعه فولادی، جلوگیری میشود.
در ادامه به توضیح برخی از این روش ها می پردازیم و اطلاعاتی را در مورد آنها در اختیارتان قرار می دهیم.
روش تراشکاری
این روش بیشتر در صنایع مرتبط با خودروسازی مورد استفاده قرار می گیرد. در روش تراشکاری برش ورق های فولادی توسط دستگاه های مخصوص و با دقت بالایی انجام می شود. این روش جز روش های سنتی, گرم و مکانیکی محسوب می شود.
روش فرزکاری
این روش نیز در دسته روش های سنتی, گرم و مکانیکی قرار می گیرد. روش فرزکاری مناسب استفاده برای ورق هایی است که کیفیت سطح رویه آنها اهمیت زیادی دارد. تیغ دستگاه سنگ فرز به صورت چرخشی عمل میکند و سطح فلز را صاف میکند.
روش پانچ
روش پانچ در دسته روش های سنتی, سرد و مکانیکی قرار می گیرد. این روش مناسب برشکاری فلزات قوی است و به این صورت عمل می کند که فشاری در حدود هزارتن وارد کرده و سبب می شود تا ورق برش بخورد.
روش سمباده زنی
روش سمباده زنی و سنگزنی تقریبا مشابه یکدیگر هستند. تنها تفاوت آنها این است که در این روش با توجه به قطعهای که برشکاری میشود باید نوع سمباده را انتخاب کرد.
روش رزوه زنی
رزوه زنی یکی دیگر از روش های سنتی برشکاری ورق های فولادی است. که با استفاده از دستگاههای فرز تراش، رولینگ و فرمینگ کار میکند و امروزه کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
برشکاری ورق با لیزر
این روش برشکاری یک فرآیند گرماده است. در طی این فرآیند اشعه لیزر برای ذوب ماده در یک ناحیه متمرکز می شود.
برشکاری ورق فولادی با لیزر چه مزیت هایی دارد؟
برشکاری ورق های فولادی یکی از رایج ترین روش هاست و مزیت های بسیار زیادی دارد که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.
- با عبور نور و لیزر در زمانی کوتاه این فرآیند انجام می شود. پس سرعت بالایی دارد.
- برش فلزات در این روش می تواند به صورت منحنی، مارپیچ و یا اَشکال مختلف باشد.
- مدیریت این روش بسیار آسان است زیرا می توان حتی از راه دور و با کامپیوتر نیز آن را انجام داد.
- این روش هیچ برخورد و سایشی در ورق به وجود نمی آورد.
- این روش حداقل سر و صدا را دارد.
- دستگاه های مورد استفاده در این روش نیازی به گیره برای نگهداری ورق ندارند زیرا خود دارای صفحات مخصوصی هستند.
- سرعت این روش به دلیل امکان برش چند ورق به صورت همزمان بسیار بالاست. اما باید این مورد را مراقبت کرد که چند ورق همزمان به یکدیگر جوش نخورند.
- در این روش محدودیتی در نوع ورق مورد استفاده وجود ندارد. یعنی فرقی نمی کند ورق فولادی از نوع شکننده, ترد,نرم, رسانا یا نارسانا باشد.
البته در برش فلزاتی مانند مس و آلومینیوم نیاز به لیزرهایی با توان بالا و جذب مناسب پرتوی فلزی است.
برشکاری ورق فولادی به روش هواگاز
یکی از روش های قدیمی برشکاری ورق های فولادی, روش هواگاز است. همه فلزات آهنی از گالوانیزه تا استنلس استیل را میتوان با این روش برش داد.
البته این را هم باید در نظر گرفت که قیمت ورق گالوانیزه و قیمت استنلس استیل میتوانند در هزینه کلی برش با این روش تاثیرگذار باشد.
بهترین روش برشکاری ورق های فولادی کدام است؟
برای انتخاب بهترین روش برشکاری ورق های فولادی نیاز به در نظر گرفتن معیارهایی است. برای مثال بررسی نیازها, ضخامت ورق مورد نظر, دقت و کیفیت کار و در نهایت برآورد هزینه ها.
ضخامت
در جدول زیر با در نظر گرفتن ضخامت های مورد نظر بهترین روش برشکاری را پیشنهاد داده ایم.
ردیف | ضخامت مور نیاز | روش پیشنهادی |
1 | ضخامتهای کمتر از ۲ میلیمتر
| با استفاده از لیزر |
2 | ضخامتهای کمتر از ۳ میلیمتر | با استفاده از لیزر یا پلاسما |
3 | ضخامتهای کمتر از ۶ میلیمتر | با استفاده از لیزر، پلاسما و یا واترجت |
4 | ضخامتهای بیشتر از ۲۰۰ میلیمتر | با استفاده از هواگاز |
5 | ضخامتهای بیشتر از ۵۰ میلیمتر | به وسیله هواگاز یا واترجت. |
6 | ورقهای با ضخامت بیش از۳۱/۷۵ میلیمتر | با استفاده از هواگاز، واترجت و یا پلاسما |
هزینه ها + دقت + کیفیت
ردیف | آنچه اهمیت دارد | روش پیشنهادی |
1 | اگر ظاهر ورق بعد از برشکاری برایتان مهم است | روش واترجت بهترین پیشنهاد است |
2 | اگر مهم است که حداقل ضایعات را داشته باشید | روش لیزر یا واترجت را پیشنهاد می کنیم. |
3 | اگر برش های منظم و دقیق معیار اصلی برای شماست | از روش واترجت و یا لیزر استفاده کنید. |
4 | اگر حداقلی هزینه ها اهمیت دارد | روش هواگاز بهترین انتخاب است. |
5 | اگر کیفیت برایتان خیلی مهم نیست! | از روش پلاسما استفاده کنید. |
مقاله پیشنهادی برای مطالعه بیشتر؛ ورق های فولادی چه کاربردی در زندگی روزمره ما دارند؟